Inkunabuł – definicja

Home / Historie / Inkunabuł – definicja
Inkunabuł – definicja

Inkunabuł – definicja

Każdy przechodzi wiek niemowlęcy. Drukarstwo również. Inkunabuł, In cunabulis po łacinie znaczy w pieluszkach, w kołysce. Inkunabułami nazywamy druki wydane od momentu wynalezienia druku czyli od 1445 do końca 1500 roku. Zaliczają się one również do grupy starodruków. Za najwcześniejszy druk uznaje się fragment Sądu Ostatecznego z Księgi Sybilli ( 1445 r.) . Z kolei pierwsze datowane druki pochodzą z 1454 i 1455 r. Były to listy odpustowe, również  z warsztatu Gutenberga, wynalazcy druku. Psałterz moguncki z 1457 wydany przez Fusta i Schoffera był pierwszym, datowanym drukiem, z podpisem i sygnetem drukarza.

Około 50 lat trwał okres niemowlęcy w drukarstwie. Książki z tego okresu naśladowały na początku po prostu książki rękopiśmienne. Kroje czcionek wzorowane były na  piśmie ręcznym i były bardzo zróżnicowane. Stosowano ręczne zdobnictwo.

W latach siedemdziesiątych XV stulecia zaczęto odbijać ilustracje z klocków drzeworytowych. Inicjały drzeworytnicze tłoczono już z całą kolumną druku. Pojawiła się karta tytułowa, allright casino, znaki drukarskie.  Zmniejszyła się różnorodność rodzajów czcionek, ponieważ powstały wyspecjalizowane odlewnie. Zaopatrywały już one wiele drukarni w jednorodne kroje pism.

Drukarze zaczęli  stopniowo wyzwalać się spod wpływu książki rękopiśmiennej. W ciągu tego okresu obniżyły się wielokrotnie koszty druku. Ceny książek również spadały. Średnie nakłady wynosiły 500 egz. Pod koniec XV wieku dochodziły już do 2000 i więcej egz.. Zakłada się, że w tym okresie powstało ponad 35000 wydań w ok. 20 mln egz.

To był jeden z pierwszych najbardziej burzliwych okresów w rozwoju kultury i cywilizacji w czasach nowożytnych.

Jak powszechnie się uważa Gutenberg był wynalazcą druku. Kto był przed nim? O tym w następnym blogu.